BewustBelast

Elke dag doet 42% van de werkende mensen lichamelijk zwaar werk. Zwaar werk komt in veel sectoren voor en kan gevolgen hebben voor de gezondheid en leiden tot verzuim of zelfs arbeidsongeschiktheid. Dat is niet alleen vervelend voor de werknemer, maar ook voor het bedrijf. In opdracht van onderzoeksorganisatie TNO (met financiering van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft Eaglescience gewerkt aan de ontwikkeling van de BewustBelast app.
Het doel van de applicatie is het vergroten van de bewustwording van de risico’s van fysieke belasting en inzicht geven in wat een werknemer zelf kan doen om klachten en uitval te voorkomen. Het gebruik van de app kan daarnaast een startpunt vormen om het gesprek tussen werkgever en werknemer over knelpunten en oplossingen te starten.

TNO en Eaglescience
TNO verbindt mensen en kennis om innovaties te creëren die de concurrentiekracht van bedrijven en het welzijn van de samenleving duurzaam versterken. ‘Gezond werken en leven bevorderen’ is het domein waar deze case op is gebaseerd. TNO heeft in opdracht van het Ministerie van SZW instrumenten ontwikkeld waarmee bedrijven zelf een risicobeoordeling kunnen doen. De app BewustBelast is een instrument om werknemers beter te betrekken en inzicht te geven in risico’s en oplossingen. Het doel van de app is om werknemers die fysiek zwaar werk hebben te ondersteunen bij het maken van gezonde keuzes zodat zij minder lichamelijke klachten ontwikkelen en/of uitvallen met klachten.

De eerste stappen naar beter werken
De app BewustBelast is speciaal ontwikkeld voor werknemers. De app helpt bij het bewust worden van de eigen rol bij het verbeteren van fysiek belastende werksituaties. Daartoe geeft de app inzicht in risico’s die fysieke belasting met zich meebrengt en hoe effectieve maatregelen genomen kunnen worden.
De flow van deze applicatie is erop gericht een concreet en persoonlijk actieplan te maken waarmee de gebruiker direct aan de slag kan. Wanneer de app voor de eerste keer geopend wordt, doorloopt de gebruiker een aantal stappen om de kenmerken van de werkzaamheden op te geven. Bijvoorbeeld: gebruik je elektrisch handgereedschap die trillingen veroorzaken, til je tijdens je werkzaamheden objecten zwaarder dan 6 kg en moet je hier ook mee lopen? Vervolgens wordt de motivatie van de gebruiker om de app te gebruiken vastgesteld: Wil de gebruiker minder klachten ervaren tijdens sporten, of afspreken met vrienden? De eerste stappen naar gezonder werken zijn nu gezet.

Vervolgens volgt er een overzicht met stappen die ingevuld moeten worden. Deze zijn weergegeven als een tijdlijn (zie afbeelding). Er worden vragen gesteld over de lichaamsdelen waar de klachten zich bevinden en de mate van pijn. Ook wordt er gecontroleerd wat de conditie van de gebruiker is en hoe hij of zij zich daarbij voelt. De gebruiker wordt continu aangesproken op verbetering en het kleurgebruik van de meters benadrukken de ernst van de situatie.
Na het doorlopen van dit pad wordt er een actieplan opgesteld. De gedetecteerde knelpunten worden onder elkaar gezet. De gebruiker kan zelf kiezen met welke knelpunten hij of zij aan de slag wil gaan. Actiepunten en tips die daaraan gekoppeld zijn vormen de taken in het actieplan. De app herinnert de gebruiker periodiek, op een zelf in te stellen tijdstip, aan het uitvoeren van de acties.
De gebruiker kan aangeven of bepaalde actiepunten uitgevoerd zijn.

Welke technische mogelijkheden zijn interessant voor in de toekomst?
Eén van de belangrijkste onderdelen tijdens het ontwikkelen van een applicatie is het betrekken van de doelgroep. Zij zijn immers de uiteindelijke gebruikers van de app! Een van de belangrijkste eisen bij de ontwikkeling voor deze doelgroep is dat de gebruiker moet blijven terugkeren naar de app. Natuurlijk is er veel gewonnen als de gebruiker in stap 1 inzicht krijgt in de risico’s van de eigen arbeidsomstandigheden, maar een blijvend resultaat wordt pas geboekt als de app voor langere tijd gebruikt wordt. Daarom hebben we een aantal workshops gedaan met de doelgroep. De input die daaruit voortkwam hebben we gebruikt om een flow te ontwikkelen die verder gaat dan enkel het invullen van vragenlijsten. De vragenlijst is slim, stelt alleen relevante vragen en naast het resultaat wordt ook een persoonlijke actielijst samengesteld. Naar aanleiding van de workshops hebben we een interface ontworpen waarmee de doelgroep visueel geprikkeld wordt. De vragenlijsten zijn kort, interactief en laagdrempelig. Antwoorden kan door naar links of nara rechts te swipen. Geïnspireerd op de gedachte van ‘seductive interaction design’ (auteur Stephen P. Anderson) is een aantrekkelijk design opgezet om de flow eenvoudig, leerzaam en interessant te houden.

We hebben de applicatie zo ingericht (zowel conceptueel als technisch) dat potentiële uitbreidingen in de toekomst goed zijn door te voeren.

Snel verschillende gebruikersflows vormgeven met de flow engine
Bijzonder aan de BewustBelast app is de flow engine die we hebben ontwikkeld. Dit is eigenlijk de motor van de applicatie, als het ware een dynamische beslisboom. De engine stelde ons in staat om aan de achterkant in Scala de flows te definiëren en deze aan de voorkant in Angular te gebruiken om de interface uit te genereren. Dus stel je voor “je doet dit, dan moet dat gebeuren, en als het antwoord op vraag 1 dit was, dan gebeurt dat”. Een alternatief zou zijn om alle mogelijke flows uit te werken, zowel in de backend als de front-end: je codeert dan alle stappen. Wij hebben het onszelf makkelijk gemaakt met de flow engine door de front-end kant dynamisch te laten renderen op basis van data uit de backend. De voorkant vólgt dus de backend. Een gevolg hiervan is dat je altijd online moet zijn om de code te kunnen benaderen. Samen met de klant is besloten dat dit geen probleem is. Hierdoor kunnen we namelijk heel snel de verschillende gebruikersflows vormgeven.
Een ander interessant onderdeel van deze app is dat er acties uitgevoerd moeten worden aan de hand van de factor tijd. Vaak in apps is het zo dat een actie getriggerd wordt door een andere actie van de gebruiker. Hier is dat niet altijd zo: gebruikers worden gevraagd stappen te ondernemen na een bepaalde periode van tijd. Zij ontvangen daarvoor een herinnering die na invoer van bijvoorbeeld een week geleden in actie gezet is. Er draait aan de achterkant dus een onderdeel dat de tijd ‘bewaakt’.
Het gebruik van privacygevoelige informatie was een ander belangrijk element tijdens de ontwikkeling om rekening mee te houden. We willen dat gebruikers zich veilig voelen om hun klachten te registreren zonder dat ze bang zijn dat dit bij derden terecht komt. Dit zou het succes van de applicatie aanzienlijk kunnen verkleinen. We hebben daarom in overleg met TNO heel nauwkeurig bepaald wat en hoe de data opgeslagen wordt. De gehele applicatie is zo opgezet dat de basisgegevens van de registratie niet traceerbaar zijn. Het stukje persoonlijke wordt lokaal op het device opgeslagen. De losse data over de branche waarin de werknemer werkzaam is, de pijnklachten in relatie tot het soort werk etc. worden online geregistreerd en gebruikt voor verder onderzoek door TNO. Deze informatie is níet te koppelen aan de persoon of het mobiele device.

De applicatie is in Scala en Angular gebouwd en gebruikt Cordova om de webapplicatie als app op je mobiele device te kunnen laten draaien. We anticiperen zoveel mogelijk op de nieuwste technieken voor app ontwikkeling en gebruiken bijvoorbeeld ook Capacitor om deze vertaling te maken.

“Vanuit de rol als (Proxy) Product Owner bespreek je veel met de klant. Je vormt een beeld van hoe de app er uit kan komen te zien en technisch kan werken. Wat ik erg leuk vind is dat je op een zeker punt tijdens de ontwikkeling dan ervaart dat jouw beeld klopte en dat wat je wilde dat de software zou gaan doen dit ook doet.
Er zat veel humor in dit team, ook samen met de klant. Dit maakte het ook een leuk project om aan te werken. Als ik terugkijk naar de code van dit project dan zie ik dat deze app goed in elkaar zit, de app is goed testbaar en veel onderdelen zijn goed herbruikbaar. Hier hebben we tijdens de ontwikkeling genoeg tijd aan besteed, waarvan we nu de voordelen hebben.”
-Bas